खबरीलालच्या बातम्या मिळवा आपल्या मोबाइल वर

Join WhatsApp
सामान्यज्ञान

स्पर्धा परीक्षेचा अभ्यास करणाऱ्या तरुणांसाठी ”खबरीलाल”चे खास ”ज्ञानाचा खजिना” सादर

: ▶️ सर्वोच्च न्यायालय द्वारा 2020 में दिये गए महत्वपूर्ण निर्णय।

➡️ इंटरनेट जन्मसिद्ध अधिकार है

✅ अगस्त 2019 से ही जम्मू-कश्मीर में इंटरनेट बंद था। इसे शुरू करवाने के लिए कोर्ट में याचिकाएं दाखिल हुईं।

✅ 10 जनवरी को सुप्रीम कोर्ट ने इंटरनेट को अनुच्छेद 19 के तहत मौलिक अधिकार माना।

➡️ थलसेना में भी महिलाओं को बराबरी का हक।

✅ सुप्रीम कोर्ट ने कहा, शॉर्ट सर्विस कमीशन के तहत 14 साल से कम और उससे ज्यादा सेवाएं दे चुकीं महिला अफसरों को परमानेंट कमीशन का मौका दिया जाए।

✅ महिलाओं को कमांड पोस्टिंग का अधिकार मिले। सरकार का तर्क था कि पुरुष सैनिक महिलाओं से आदेश लेने को तैयार नहीं।

✅ स्थाई कमीशन लागू होने की वजह से अब महिलाएं 20 साल तक सेना में काम कर सकेंगी।

✅हालांकि, कोर्ट का यह आदेश कॉम्बैट यानी सीधे युद्ध में उतरने वाली विंग पर लागू नहीं होगा।

✅ स्थाई कमीशन के लिए महिलाएं 17 साल से कानूनी लड़ाई लड़ रही थीं।

➡️ पिता की संपत्ति में बेटे ही नहीं, बेटियों को भी बराबर का हक

✅ कोर्ट में महिला ने याचिका दाखिल की थी। उसके भाइयों ने दलील दी कि पिता की मृत्यु 1999 में हो गई थी, इसलिए संपत्ति पर उनकी बहन का हक नहीं है।

✅ कोर्ट ने याचिका खारिज करते हुए कहा कि हिंदू उत्तराधिकारी (संशोधन) कानून-2005 लागू होने के वक्त पिता जीवित न हो तो भी बेटी संपत्ति में हिस्सेदार है।

✅ जस्टिस अरुण मिश्रा की बेंच ने कहा- बेटे तो शादी तक ही बेटे रहते हैं, बेटियां पूरी जिंदगी माता-पिता को प्यार देती हैं

➡️ प्रदर्शन का अधिकार, लेकिन पब्लिक प्लेस पर कब्जा मंजूर नहीं

✅ दिल्ली के शाहीन बाग पर 3 महीने तक धरना चला। रोड खाली कराने के लिए सुप्रीम कोर्ट में याचिकाएं दायर हुईं। सुप्रीम कोर्ट ने 7 अक्टूबर को फैसला दिया।

✅ जस्टिस कौल ने कहा, ‘जिस प्रकार हमारा संविधान हमें विरोध प्रदर्शन करने का अधिकार देता है, उसी प्रकार सड़क पर आने-जाने का अधिकार भी देता है।

✅ इस तरह का विरोध स्वीकार्य नहीं है। ऐसे मामलों में कोर्ट के आदेश की जरूरत नहीं है, सरकार खुद कार्रवाई कर सकती है।

➡️ पति के किसी भी रिश्तेदार के घर में पत्नी का हक।

✅ सुप्रीम कोर्ट ने घरेलू हिंसा के एक मामले में साझा गृहस्थी की परिभाषा का दायरा बढ़ाते हुए फैसला दिया कि बहू को सास-ससुर के उस घर में भी रहने का हक है, जिसमें वो अपने संबंधों के कारण पहले रह चुकी है।

✅ मामले में महिला ने पति पर घरेलू हिंसा का आरोप लगाया था। दोनों के बीच तलाक की प्रक्रिया चल रही थी।

✅ पत्नी की याचिका पर सुप्रीम कोर्ट ने फैसला सुनाया कि महिला पति के ही नहीं, बल्कि पति के किसी भी रिश्तेदार के घर पर रह सकती है।
*????Science important Questions. . ✍*

1. मलेरिया परजीवी की कौन-सी अवस्था संक्रामक है
– स्पोरोजोआइट

2. कैंसर के उपचार में किसका प्रयोग किया जाता है
– कीमोथेरेपी

3. ‘ब्लड कैंसर’ को आमतौर पर किस नाम से जाना जाता है
– ल्यूकेमिया

4. प्रोटीन ऊर्जा कुपोषण का परिणाम है
– मरास्मस

5. लेप्रोसी बेसिलस की खोज किसने की थी
– हेन्सेन

6. थैलासेमिया रोग प्रभावित करता है
– खून

7. निद्रालु व्याधि रोग की वाहक है
– सेटसी मक्खी

8. मानव शरीर में खून के शुद्धीकरण को कहा जाता है
– डायलेसिस

9. एक ग्लास पानी पीने से कितनी कैलोरी मिलती है
– शून्य

10. एन्जाइम एक होता है – प्रोटीन

11. गोल्डन चावल किसका प्रचुरतम स्त्रोत है
– विटामिन ए

12. रतौंधी रोग किस विटामिन की कमी से होता है
– विटामिन ए

13. सबसे अधिक प्रोटीन पाया जाता है
– सोयाबिन दाल

14. किसी खिलाड़ी को तत्काल ऊर्जा के लिए दिया जाता है
– ग्लूकोज

15. प्लाज्मा में जल का % होता है – 90%

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
शार्क मछली में कितनी हड्डियाँ होती हैं – 0

एम्‍फीबिया बनाता है – जल एवं स्‍थल दोनों पर ही रह सकने वाले पशुओं को

घोंसला बनाने वाला एक मात्र साँप है – किंग कोबरा

पहला क्‍लोन पशु ‘डॉली’ कौन-सा पशु था – भेड़

कुछ रेगिस्‍तानी छिपकलियाँ अपने मल को शुष्‍क आकार में निष्‍कासित करती हैं। इससे किस प्रकार की मदद मिलती है – जीवों का पर्यावरण के अनुसार अनुकूलन

डायनोसॉर थे – मेसोजोइक सरीसृप

किसकी उपस्थिति के कारण गिरगिट (Chameleon) रंग बदलती है – वर्णकीलवक

पृथ्‍वी पर विशालतम जीवित पक्षी है – शुतुरमुर्ग

डुगोन्‍ग नामक समुद्री जीव जो कि विलोपन की कगार पर है, क्‍या है – स्‍तनधारी

न्‍यूजीलैंड में पाया जाने वाला उड्डयनहीन पक्षी है – किवी

आर्कियोप्‍टेरिक्‍स है – जुरैसिक युग का सर्वपुरातन पक्षी

पेंगुइन चिडि़या कहाँ पायी जाती है – अण्‍टार्कटिका

सबसे बड़ा उड़ने में असमर्थ पक्षी जो सबसे तेज गजि से दौड़ सकता है, वह है – ऑस्ट्रिच

पावो क्रिस्‍टेशस किसका वैज्ञानिक नाम है – मोर

वह एकमात्र पक्षी जो पीछे की ओर उड़ता है – गुंजन पक्षी

व्‍हेल के ह्दय में कितने चैम्‍बर होते है – 4

वह स्‍तनधारी जो खतरे के संकेत के समय गेंद के समान हो जाता है – कंटक चूहा

स्‍तनपायी के उत्‍सर्जनीय उत्‍पाद मूत्र में अधिकता में पाये जाते हैं – यूरिक अम्‍ल

हरित ग्रन्थियाँ सम्‍बन्धित हैं – उत्‍सर्जन से

कूटक (Keel) किसमें नहीं पाया जाता है – बत्‍तख

डायनोसॉरस थे – सरीसृप जो लुप्‍त हो गए

रक्‍त में प्रति स्‍कंदक पदार्थ कौन-सा है – हेपेरिन

आर्कियो‍प्‍टेरिक्‍स किन वर्गों के प्राणियों के बीच की योजक कड़ी है – सरीसृप व पक्षी

किस समूह के जीवों का डूबने से हुई मृत्‍यु का पता लगाने में महत्‍व है – डायटम

मैमथ पूर्वज हैं – हाथी का

फीरोमोन्‍स पाए जाते हैं – कीटों में

भारत में सबसे बड़ी मछली है – व्‍हेल शार्क

प्राइमेटों में आधुनिक मानव का निकटतम सम्‍बन्‍धी कौन है – गोरिल्‍ला

पांडा भी उसी कुल का है, जिसका/की है – भालू

अधिकांश कीट (Insects) श्‍वसन कैसे करते हैं – वातक तंत्र से

कौन अण्‍डे देता है और सीधे बच्‍चे नहीं देता – एकिडना

किस सर्प का भोज्‍य मुख्‍य रूप से अन्‍य सर्प है – नागराज

तालाबों और कुओं में किसको छोड़ने से मच्‍छरों को नियन्त्रित करने में मदद मिलती है – गैंबुसिया

मधुमक्‍खी में पुंमधुप (Dron) होते हैं – जननक्षम नर

कपोत दुग्ध उत्‍पन्‍न करता है – पक्षी

कौन-सा भाग हाथी के गजदंत के रूप में बदलता है – दूसरा कृन्‍तक

डार्विन फिचिंज का प्रयोग किस समूह के लिए किया जाता है – पक्षियों के लिए

विलोपन की कगार पर सर्वाधिक संकटापन एशिया का शीर्ष परभक्षी है – ढोल

विभिन्‍न जातियों के एक्‍स सीटू संरक्षण के लिए निम्‍न में से कौन-सा उद्दिष्‍ट है – जर्मप्‍लाज्‍म बैंक
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

*❇️01. INEVITABLY (ADVERB): (अनिवार्य रूप से): unavoidably*

Synonyms: automatically, necessarily

Antonyms: avoidably

Example Sentence:

Inevitably some details are already out of date.

*❇️02. FRAUGHT (ADJECTIVE): (बेचैन): anxious*

Synonyms: worried, upset

Antonyms: calm

Example Sentence:

There was a fraught silence in the cabin.

*❇️03. INCENDIARY (ADJECTIVE): (उत्तेजक): inflammatory*

Synonyms: provocative, agitational

Antonyms: conciliatory

Example Sentence:

The principal’s incendiary remarks were not appropriate for the students to hear.

*❇️04. STARTLE (VERB): (डराना): surprise*

Synonyms: frighten, scare

Antonyms: put at ease

Example Sentence:

A sudden sound in the doorway startled all of us.

*❇️05. SAGACIOUS (ADJECTIVE): (बुद्धिमान): wise*

Synonyms: clever, intelligent

Antonyms: stupid

Example Sentence:

Step by step, with sagacious attitude, he advanced to the great discovery.

*❇️06. DISRUPT (VERB): (भंग करना): distort*

Synonyms: damage, buckle

Antonyms: organize

Example Sentence:

It wasn’t like Alex to let anger disrupt his schedule.

*❇️07. VENOMOUS (ADJECTIVE): (द्वेषपूर्ण): vicious*

Synonyms: spiteful, rancorous

Antonyms: friendly

Example Sentence:

She replied with a venomous glance.

*❇️08. LEGITIMATE (ADJECTIVE): (वैध): valid*

Synonyms: sound, admissible

Antonyms: invalid

Example Sentence:

His excuse for being late was legitimate.

*❇️09. INADVERTENTLY (ADVERB): (अनजाने में): accidentally*

Synonyms: by accident, unintentionally

Antonyms: deliberately

Example Sentence:

His name had been inadvertently omitted from the list.

*❇️10. SLASH (VERB): (कम करना): reduce*

Synonyms: cut drop

Antonyms: raise

Example Sentence:
_─⊱━━━━━━━━⊱⊰━━━━:

???? Most Important One Liner ????

Q.1. विश्व का सबसे शुष्क स्थान
ans: अटाकामा मरुस्थल चिली

Q.2 . विश्व का सबसे ऊंचा जलप्रपात
ans: एंजिल जलप्रपात

Q.3. विश्व का सबसे बड़ा जलप्रपात
ans: ग्वायरा जलप्रपात

Q.4. विश्व का सबसे चौड़ा जलप्रपात
ans: खोन जलप्रपात

Q.5. विश्व की सबसे बड़ी खारे पानी की झील
ans: केस्पियन सागर

Q.6. विश्व की सबसे बड़ी ताजा पानी की झील
ans: लेक सुपीरियर

Q.7. विश्व की सबसे गहरी झील
ans: बैकाल झील

Q.8. विश्व सबसे अधिक ऊंचाई पर स्थित झील
ans: टिटिकाका

Q.9. विश्व की सबसे बड़ी कृत्रिम झील
ans: वोल्गा झील

Q.10. विश्व का सबसे बड़ा डेल्टा
ans: सुन्दरवन डेल्टा

Q.11. विश्व का सबसे बड़ा महाकाव्य
ans: महाभारत

Q.12. विश्व का सबसे बड़ा अजायबघर
ans: अमेरिकन म्यूजियम आँफ नेचुरल हिस्ट्री

Q.13. विश्व का सबसे बड़ा चिड़ियाघर
ans: क्रूजर नेशनल पार्क ( द. आफ्रीका )

Q.14. विश्व का सबसे बड़ा पक्षी
ans: आस्ट्रिच ( शुतुरमुर्ग )

Q.15. विश्व का सबसे छोटा पक्षी
ans: हमिंग बर्ड

Q.16. विश्व का सबसे बड़ा स्तनधारी
ans: नीली व्हेल

Q.17. विश्व का सबसे विशाल मंदिर
ans: अंकोरवाट का मंदिर

Q.18. विश्व में महात्मा बुद्ध की सबसे ऊंची प्रतिमा
ans: उलान बटोर ( मंगोलिया )

Q.20. विश्व का सबसे बड़ा घंटाघर
ans: द ग्रेट बेल आँफ मास्को

Q.21. विश्व की सबसे बड़ी मूर्ति
ans: स्टैच्यू आँफ लिबर्टी

Q.22. विश्व का सबसे बड़ा हिन्दू मंदिर परिसर
ans: अक्षरधाम मंदिर दिल्ली

Q.23. विश्व की सबसे बड़ी मस्जिद
ans: जामा मस्जिद – दिल्ली

Q.24. विश्व की सबसे ऊंची मस्जिद
ans: सुल्तान हसन मस्जिद,कहिरा

Q.25. विश्व का सबसे बड़ा चर्च
ans: वेसिलिका आँफ सेंट पीटर ( वेटिकन सिटी )

Q.26. विश्व की सबसे लंबी रेलवे लाइन
ans: ट्रांस – साइबेरियन लाइन

Q.27. विश्व में सबसे लंबी रेलवे सुरंग
ans: सीकन रेलवे सुरंग जापान

Q.28. विश्व का सबसे लम्बा रेलवे प्लेटफार्म
ans: खड़गपुर प. बंगाल 833

Q.29. विश्व का सबसे बड़ा रेलवे स्टेशन
ans: ग्रांड सेंट्रल टर्मिनल न्यूयॉर्क

Q.30. विश्व में सबसे व्यस्त हवाई अड्डा
ans: शिकागो – इंटरनेशनल एयरपोर्ट
.

???? Multi Modal Logistics Hub & Multi Modal Transport Hub To Be Set Up In Greater Noida , UP

???? PCMC Collaborated With The UNDP India To Launch India’s 1st Social Impact Bond

✅ PCMC : Pimpri Chinchwad Municipal Corporation

???? Bharat Electronics Limited (BEL) Has Signed A Contract With Indian Navy 

✅ For Initially Supply 20 Light Amplification By Stimulated Emission Of Radiation Dazlers

✅ These Would Be Manufactured By Bharat Electronics Limited (BEL) , Pune

???? Ministry Of Defence Has Signed A Contract With Bharat Electronics Limited

✅ For Procurement Of 10 Lynx U2 Fire Control Systems For Frontline Warships Of Indian Navy

???? Ministry Of Defense Has Given ” Green Channel Status ” To L&T Defence

???? Assam Passed A Bill To Abolish All State-Run Madrasas & Convert Them Into Common Schools

???? Jawhar City Of Maharashtra Has Recently Earned The Tag Of ” Mini Mahabaleshwar “

????️ Japan Has Announced To Develop The World’s 1st Satellite Made Of Wood By 2023

???? 16th Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice Announced

✔️ Theme : ” Celebrating Compassion In Times Of Covid “

???? Anthony Fauci (US) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Fabio Stevenazzi (Italy) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???????? Pradeep Kumar Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Christian Fracassi (Italy) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Alessandro Romaioli (Italy) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Sanjay Pandey Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Vikas Khanna (US) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???????? K K Shailaja (HM Of Kerala) Won Mother Teresa Memorial Awards For Social Justice

???? Book ” Jugalbandi : The BJP Before Modi ” Authored By Vinay Sitapati Released

???? Rohit Sharma Appointed India V-C For Last 2 Tests Against Australia

???? Rajiv Bhartari Appointed As The New Uttarakhand Head Of Forest Force

✔️ He Will Take Over From Ranjan Kala , A 1985 Batch IFS Officer 

???? Vineel Krishna Appointed As The New Special Secretary To Odisha CM

???? Balwant Singh Appointed As MD Of Odisha Mining Corporation Ltd

☹️ Famous Telugu Actor Narsing Yadav Passed Away Recently

???? Ravi Kumar Narra Elected As National President Of DICCI

???? Raja Nayak & Sanjiv Dangi Elected As Vice President Of DICCI

✔️ DICCI : Dalit Indian Chamber Of Commerce And Industry

✔️ DICCI Promotes Business Leadership Amongst SC-ST Communities

???? Becky Hammon Became The 1st Woman To Coach An NBA Team

???? IFSCA Becomes Member Of International Organization Of Securities Commissions

????‍♂️ Major General Gautam Chauhan Becomes 1st To Head Indian Army’s Human Rights Cell

???? Thailand Becomes 1st Country To Ban Eating & Drinking On Domestic Flights Due To COVID-19

???? Pfizer-BioNTech Becomes 1st COVID-19 Vaccine Tp Get WHO Clearance For Emergency Use

???? World Karate Federation Publishes Commemorative Magazine To Mark 50th Anniversary

????️ Thailand To Host Inaugural World Mountain & Trail Running C’Ships , 2021

???? Haiti , Mali & Peru Latest Nations To Join World Flying Disc Federation

✔️ World Flying Disc Federation : 91 Members

???? Lewis Hamilton Has Been Awarded A Knighthood In The Queen’s New Year Honours List

???? FIDE Has Expanded The Number Of Players At Men’s World CUP 128 To 206

???? FIDE Has Expanded The Number Of Players At Women’s World CUP 64 To 103

???? FiDE Increased The Prize Fund At Its 2021 Men’s & Women’s World Cups In Russia

???? Total Of $1.89 Million Will Be On Offer At The Men’s World Cup , 2021

???? Total $676,000 Will Be On Offer At The Women’s World Cup , 2021

✔️ FIDE : The International Chess Federation

♟️ Goa’s Leon Mendonca (14) Becomes India’s 67th Grandmaster

 

???? करेंट अफेयर्स : 2 जनवरी 21????

• न्यूजीलैंड की टीम ऑस्ट्रेलिया को पछाड़कर आईसीसी टेस्ट रैंकिंग में प्रथम स्थान पर पहुँच गयी है- न्यूजीलैंड

 • कैबिनेट की नियुक्ति समिति ने हाल ही में इसरो के चेयरमैन के. सिवान के कार्यकाल को एक वर्ष तक बढ़ा दिया है।

 • केंद्र सरकार ने AFSPA के तहत नागालैंड राज्य को अगले छह महीने के लिए अशांत क्षेत्र घोषित कर दिया है।

 • असम राज्य सरकार ने सरकारी मदरसों को स्कूल में तब्दील करने वाला विधेयक को पास कर दिया है।

 • केंद्रीय मंत्रिमंडल ने हाल ही में भार त और भूटान देश के बीच बाहरी अंतरिक्ष के शांतिपूर्ण उपयोग के लिए समझौता ज्ञापन को मंजूरी दी है

 • विदेश मंत्रालय ने दुनियाभर में भारतीय समुदाय के लोगों से जुड़ने हेतु वैश्विक प्रवासी रिश्ता पोर्टल और ऐप की शुरूआत की है।

 • केंद्रीय मंत्रिमंडल ने आकाश मिसाइल प्रणाली के निर्यात को 30 दिसंबर 2020 को मंजूरी प्रदान कर दी।

 • प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी ने 31 दिसंबर 2020 को वीडियो कॉन्फ्रेंसिंग के माध्यम से गुजरात के राजकोट शहर में एम्स की आधारशिला रखी।

 • केंद्र सरकार ने एथनॉल उत्पादन को बढ़ावा देने हेतु 4,573 करोड़ रूपए की ब्याज सहायता योजना को मंजूरी दे दी है।

 • मुकेश अंबानी को पीछे छोड़कर एशिया के सबसे अमीर व्यक्ति झोंग शानशान बन गए हैं।

???? कंप्यूटर : सामान्य ज्ञान ????

◽️कम्प्यूटर एक इलेक्ट्रानिक मशीन है । इसका हिंदी नाम संगणक है ।

◽️आधुनिक कम्प्यूटर का पिता चार्ल्स बैवेज को कहते हैं ।

◽️कैलक्यूलेटर का आविष्कार पास्कल ने किया था ।

◽️भारत मे निर्मित पहला कम्प्यूटर सिद्धार्थ था ।

◽️सबसे बडा कम्प्यूटर नेटवर्क इंटरनेट है ।

◽️भारत का प्रथम कम्प्यूटर बैंगलूर के प्रधान डाक घर मे लगाया गया ।

◽️इटरनेट का प्रथम प्रयोग अमेरिका के रक्षा अनुसंधान मे हुआ ।

◽️कम्प्यूटर मे प्रयुक्त होने वाला IC चिप्स सिलिकान का बना होता है ।

◽️भारत का सिलिकान वैली बैंगलोर को कहते हैं ।

◽️कम्प्यूटर का मस्तिष्क सी.पी.यू. को कहते हैं ।

◽️कम्प्यूटर अपने परिणाम को भविष्य हेतु मैमोरी मे सुरक्षित रखता है ।

◽️IC का पूर्ण रूप इंटरग्रेटेड सर्किट होता है ।

◽️IBM का पूर्ण रूप इंटरनेशनल बिजनेस मशीन है ।

◽️WWW का पूर्ण रूप वर्ल्ड वाईड वेव है ।

◽️LAN का पूर्ण रूप लोकल एरिया नेटवर्क है ।

◽️WAN का पूर्ण रूप वाइड एरिया नेटवर्क है ।

◽️RAM का पूर्ण रूप रैंडम एक्सिस मेमोरी है ।

◽️ROM का पूर्ण रूप रिड ओनली मेमोरी है ।

◽️CD का पूर्ण रूप काम्पैक्ट डिस्क होता है ।

◽️VDU का पूर्ण रूप विजुअल डिस्प्ले यूनिट है ।

◽️HTML का पूर्ण रूप हायपर टेक्ट मार्कप लांग्वेज है ।

◽️HTTP का पूर्ण रूप हायपर टेक्ट ट्रांसफर प्रोटोकाल है ।

◽️ALU का पूर्ण रूप अर्थमेटिक लाजिकल यूनिट है ।

◽️CPU का पूर्ण रूप सेंट्रल प्रोसेसिंग यूनिट है ।

◽️CU का पूर्ण रूप कंट्रोल यूनिट होता है ।

◽️COBOL का पूर्ण रूप कामन बिजनेस ओरिएंटेड लांग्वेज है ।

◽️DOS का पूर्ण रूप डिस्क आपरेटिंग सिस्टम है ।

◽️E MAIL का पूर्ण रूप इलेक्ट्रानिक मेल होता है ।

◽️FAX का पूर्ण रूप फार अवे झेरोक्स होता है ।

◽️कम्प्यूटर को बंद करने की प्रक्रिया को शट डाउन तथा चालू करने की प्रक्रिया को बुट अप कहते है ।

◽️मॉनिटर का अन्य नाम VDU है ।

◽️स्टैंडर्ड की बोर्ड मे 101 बटन तथा 12 फंक्शन कीज होती हैं ।

◽️चुम्बकीय डिस्क पर आयरन आक्साइड की परत होती है ।

◽️बाइनरी नम्बर प्रणाली मे 0 तथा 1 का प्रयोग होता है ।

◽️फलापी डिस्क की साइज 3.25” तथा 5.25” होती है ।

◽️कम्प्यूटर नेटवर्क से सम्पर्क जोडने की प्रक्रिया को ‘लाग इन’ तथा सम्पर्क तोडने को ‘लाग आउट’ कहते हैं ।

◽️आपरेटिंग सिस्टम मे RAM का प्रयोग किया जाता है ।

◽️कम्प्यूटर मे प्रोग्राम की सूची को मेंयू कहते हैं ।

◽️मोडेम टेलीफोन लाइन पर काम करता है ।

◽️कम्प्यूटर के डम्प होने का कारण वाइरस होता है ।

◽️कम्प्यूटर वाइरस एक डिस्ट्रकटिव प्रोग्राम होता है ।

◽️कम्प्यूटर का भौतिक बनावट हार्डवेयर कहलाता है ।

◽️हार्ड डिस्क की गति RPM. मे मापी जाती है ।

◾️ 8 बिट = 1 बाइट
◾️ 1024 बाइट = 1 किलो बाइट
◾️ 1024 किलो बाइट = 1 MB
◾️ 1024 MB = 1 GB

◽️IBM (इंटर नेशनल बिजनेस मशीन) एक कम्प्यूटर कम्पनी है ।

◽️कम्प्यूटर का मुख्य पृष्ट डेस्क टाप कहलाता है ।

◽️कम्प्यूटर के क्षेत्र मे महान क्रांति 1960 ई. मे आयी ।

◽️DOS और WINDOWS एक प्रकार के आपरेटिंग सिस्टम हैं ।

◽️माउस,की बोर्ड, जायस्टिक, स्कैनर, तथा लाइट पेन इनपुट डिवाइस के उदाहरण हैं ।

◽️परिंटर, स्पीकर, तथा मानिटर आउटपुट डिवाइस हैं ।

◽️इंटरनेट पर भेजा जाने वाला संदेश ई मेल कहलाता है ।

◽️उच्चस्तरीय भाषा से मशीनी भाषा मे रूपांतरण सोर्स प्रोग्राम द्वारा होता है ।

◽️अग्रेजी के समान उच्चस्तरीय भाषा कोबोल है ।

◽️परोग्राम हेतु विकसित प्रथम भाषा फोरट्रान है ।

◽️उच्चस्तरीय भाषा का अनुवाद निम्न स्तरीय भाषा मे कम्पाइलर करता है ।

◽️उच्चस्तरीय भाषा का विकास IBM ने किया ।

◽️फोरट्रान,कोबोल, बेसिक, अल्गोल, पास्कल आदि उच्चस्तरीय भाषाएं हैं ।

◽️मदर बोर्ड एक सर्किट बोर्ड है, इसमे सी.पी.यू. जोडे जाते हैं ।

◽️हार्ड डिस्क मे कम्प्यूटर प्रोग्रामों को स्टोर किया जाता है ।

◽️कम्प्यूटर तीन प्रकार के होते हैं- डिजिटल, एनालाँग, एवं हाइब्रिड ।

◽️असेम्बलर ,असेम्बली भाषा

◆The Hindu Vocabulary◆

1. STIFLE (VERB): (गला घोंटना): choke
Synonyms: suffocate, asphyxiate
Antonyms: cold
Example Sentence:Those in the streets were stifled by the fumes.

2. VOLUMINOUS (ADJECTIVE): (विशाल): capacious
Synonyms: commodious, roomy
Antonyms: tiny
Example Sentence:We have a voluminous purple cloak at home.

3. PATRONIZE (VERB): (रिआयत करना): look down on
Synonyms: talk down to, put down
Antonyms: friendly
Example Sentence:She was determined not to be put down or patronized.

4 TACTICAL (ADJECTIVE): (परिगणित): calculated
Synonyms: planned, plotted
Antonyms: unwise
Example Sentence:In a tactical retreat, she moved into a hotel with her daughters.

5. AMALGAMATE (VERB): (मिलाना): combine
Synonyms: merge, unite
Antonyms: separate
Example Sentence:She amalgamated his company with another.

6 ONEROUS (ADJECTIVE): (कष्टदायक): burdensome
Synonyms: heavy, inconvenient
Antonyms: easy
Example Sentence:She found his duties increasingly onerous.

7. DISCRETION (NOUN): (विवेक): care
Synonyms: circumspection, caution
Antonyms: indiscretion
Example Sentence:She knew she could rely on his discretion.

8. ATTENUATE (VERB): (कम करना): weaken
Synonyms: reduce, lessen
Antonyms: strengthen
Example Sentence:The filter must severely attenuate all the frequencies above 10 Hz.

9. COMBATIVE (ADJECTIVE): (जुझारू): pugnacious
Synonyms: aggressive, antagonistic
Antonyms: conciliatory
Example Sentence:He made some enemies only because of his combative style.

10. WHIP (VERB): (भागना): dash
Synonyms: rush race
Antonyms: dawdle
Example Sentence:He whipped round to face them.

: *???? General Knowledge*

1) महापौर पदाची जबाबदारी स्वीकारणारी देशातली सर्वात तरुण व्यक्ती कोण ठरली?

*उत्तर* : आर्या राजेंद्रन

2) पहिला ‘आंतरराष्ट्रीय महामारी सज्जता दिन’ साजरा कोणत्या तारखेला करण्यात आला?

*उत्तर* : 27 डिसेंबर 2020

3) “नौशेरा का शेर” म्हणून कोणत्या व्यक्तीला संबोधले जाते?

*उत्तर* : ब्रिगेडिअर मोहम्मद उस्मान

4) ‘ट्रायब इंडिया’याच्या उत्पादन यादीत समाविष्ट करण्यात आलेला मध कोणत्या प्रकाराचा आहे?

*उत्तर* : जायंट रॉक बी हनी

5) ‘सीड टू शेल्फ’ या संज्ञेचा अर्थ काय आहे?

*उत्तर* : शेतकरी आणि उत्पादक यांच्यातला दुवा

6) ‘ब्लू फ्लॅग’ कार्यक्रम कोणती संस्था राबविते?

*उत्तर* : फाउंडेशन फॉर एनव्हिरोनमेंटल एज्युकेशन

7) ‘पेडलंदरिकी इल्लू’ योजना कशासंबंधी आहे?

*उत्तर* : सर्व गरीबांसाठी घरे

8) ‘भसन चर’ बेट कोणत्या प्रदेशात आहे?

*उत्तर* : बांगलादेश

???? Whatsapp वर मिळवा महत्त्वाच्या घडामोडी न्यूज अपडेट-जाॅईन व्हा खबरीलाल ला????

: प्रश्न१) कोणत्या प्रदेशात पोंग धरण-तलाव आहे?

(A) अरुणाचल प्रदेश

(B) ल्हासा

(C) हिमाचल प्रदेश√√

(D) काठमांडू

 

प्रश्न२) कोणत्या शहरात आंतरराष्ट्रीय रोखे आयोग संघटना (IOSCO) आहे?

(A) दिल्ली

(B) माद्रिद√√

(C) पॅरिस

(D) बेसेल

 

प्रश्न३) कोणत्या सेवेसाठी “मिस कॉल सुविधा” सुरू करण्यात आली आहे?

(A) कार विषयक नोंदणी

(B) भूमी विषयक नोंदणी

(C) एलपीजी टाकी भरण्याविषयक नोंदणी√√

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न४) कोणत्या देशाने ‘राष्ट्रगीत’मधल्या शब्दामध्ये बदल केला?

(A) भारत

(B) अमेरिका

(C) चीन

(D) ऑस्ट्रेलिया√√

 

प्रश्न५) कोणत्या दिवशी संरक्षण संशोधन व विकास संस्था (DRDO) याचा स्थापना दिन साजरा केला जातो?

(A) 30 डिसेंबर

(B) 31 डिसेंबर

(C) 01 जानेवारी√√

(D) 02 जानेवारी

 

प्रश्न६) कोणत्या व्यक्तीने भारतीय पोलाद प्राधिकरण मर्यादित (SAIL) याचे नवीन अध्यक्ष म्हणून पदभार स्वीकारला?

(A) शशांक प्रिया

(B) पुनीत कंसल

(C) हरिनंद राय

(D) सोमा मोंडल√√

 

प्रश्न७) कोणत्या अनुसूचित भारतीय उद्योग महासंघाने (CII) ‘पर्यटन’ क्षेत्राचा समावेश करण्याची मागणी केली आहे?

(A) पाचवी

(B) सहावी

(C) चौथी

(D) सातवी√√

 

प्रश्न८) कोणत्या राज्यात भारतातले पहिले परागणकर्ता उद्यान आहे?

(A) जम्मू व काश्मीर

(B) उत्तराखंड√√

(C) हिमाचल प्रदेश

(D) पंजाब

 

प्रश्न९) कोणत्या व्यक्तीला मध्यप्रदेश सरकारच्यावतीने ‘तानसेन सन्मान 2020’ देण्यात आला?

(A) शिव कुमार शर्मा

(B) हरिप्रसाद चौरसिया

(C) झाकीर हुसेन

(D) पं. सतीश व्यास√√

 

प्रश्न१०) कोणती व्यक्ती ‘त्रावणकोर रेडिओ’ची प्रथम इंग्रजी बातमीदार होती?

(A) शुभा जोशी

(B) इंदिरा जोसेफ वेन्नीयूर√√

(C) उत्तरा केळकर

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न१) ‘आशा-भारत’ योजनेचे पूर्ण नाव काय आहे?

(A) अफोर्डेबल सस्टेनेबल हाऊसिंग अरेंजमेंट

(B) अॅम्प्लिफाइड सस्टेनेबल हाऊसिंग अरेंजमेंट

(C) अफोर्डेबल सस्टेनेबल हाऊसिंग अॅक्सेलेरेटर√√

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न२) कोणत्या राज्यात ‘दिब्रू-सैखोवा राष्ट्रीय उद्यान’ आहे?

(A) मणीपूर

(B) मिझोरम

(C) आसाम√√

(D) त्रिपुरा

 

प्रश्न३) कोणत्या राज्यात पारादीप बंदर आहे?

(A) पश्चिम बंगाल

(B) अंदमान

(C) ओडिशा√√

(D) तामिळनाडू

 

प्रश्न४) कोणत्या राज्यात ‘शूल्पनेश्वर वन्यजीवन अभयारण्य’ आहे?

(A) राजस्थान

(B) कर्नाटक

(C) गुजरात√√

(D) आंध्रप्रदेश

 

प्रश्न५) कोणत्या ठिकाणी भारतातले सर्वोच्च उंचीवर हवामानशास्त्र केंद्र आहे?

(A) इटानगर

(B) लेह√√

(C) नवी दिल्ली

(D) कोलकाता

 

प्रश्न६) ‘इन पर्स्यूट ऑफ जस्टीस: अॅन ऑटोबायोग्राफी’ हे पुस्तक कोणत्या व्यक्तीचे आत्मचरित्र आहे?

(A) न्यायमूर्ती राजिंदर सचार√√

(B) न्यायमूर्ती शरद अरविंद बोबडे

(C) न्यायमूर्ती उदय यू. ललित

(D) न्यायमूर्ती अशोक भूषण

 

प्रश्न७) विमानातून खाली सोडता येऊ शकणाऱ्या स्वदेशी मालवाहू पेटीचे नाव काय आहे?

(A) आकाश-एनजी

(B) करंज-जी

(C) कलवरी-जी

(D) सहायक-एनजी√√

 

प्रश्न८) कोणती व्यक्ती येस बँकेचे नवे मुख्य आर्थिक अधिकारी (CFO) आहे?

(A) महेश कृष्णमूर्ती

(B) निरंजन बनोडकर√√

(C) अतुल भेडा

(D) सुनील मेहता

 

प्रश्न९) कोणत्या व्यक्तीची “ग्लोबल अलायन्स फॉर व्हॅक्सिन्स अँड इम्युनायझेशन” या संस्थेच्या GAVI मंडळामध्ये एक सदस्य निवड झाली?

(A) अमित शाह

(B) राजनाथ सिंग

(C) डॉ. हर्ष वर्धन√√

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न१०) कोणत्या मंत्रालयाने “डिजिटल ओशन” अॅप तयार केले?

(A) पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय√√

(B) कृषी व शेतकरी कल्याण मंत्रालय

(C) रसायन व खते मंत्रालय

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न२१) कोणती व्यक्ती महापौर पदाची जबाबदारी स्वीकारणारी देशातली सर्वात तरुण व्यक्ती ठरली?

(A) आदित्य के.

(B) कांती पईकरा

(C) आर्या राजेंद्रन√√

(D) भार्नेश्वरी निर्मलकर

 

प्रश्न२२) कोणत्या तारखेला पहिला ‘आंतरराष्ट्रीय महामारी सज्जता दिन’ साजरा करण्यात आला?

(A) ३०डिसेंबर २०२०

(B) २९ डिसेंबर २०२०

(C) २८ डिसेंबर २०२०

(D) २७ डिसेंबर २०२०√√

 

प्रश्न२३) ‘पेडलंदरिकी इल्लू’ योजना कश्यासंबंधी आहे?

(A) सर्व गरीबांसाठी घरे(आंध्रप्रदेश)√√

(B) पहिल्या दोन बाळांच्या जन्मासाठी स्त्रियांना ४००० रुपयांचे रोख अनुदान

(C) योगदान-आधारित निवृत्तीवेतन प्रणाली

(D) वार्षिक १२ रुपयांच्या प्रीमियमसह अपघाती विमा

 

प्रश्न२४) कोणत्या प्रदेशात ‘भसन चर’ बेट आहे?

(A) बांगलादेश√√

(B) अंदमान

(C) निकोबार

(D) श्रीलंका

 

प्रश्न२५) अलीकडेच निधन झालेले सुनील कोठारी कोणत्या क्षेत्रामध्ये प्रसिद्ध होते?

(A) शास्त्रीय गायक

(B) वैज्ञानिक

(C) नृत्य-इतिहासकार√√

(D) पत्रकार

 

प्रश्न२६) कोणत्या संस्थेनी “न्युमोसील” या ब्रांड खाली स्वदेशी लस विकसित केली?

(A) सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया√√

(B) इंडियन असोसिएशन फॉर मेडिकल इन्फॉर्मेटिक्स

(C) AIIMS नवी दिल्ली

(D) भारतीय आरोग्य व्यवस्थापन संशोधन संस्था

 

प्रश्न२७) कोणत्या राज्यात किंवा केंद्रशासित प्रदेशात भारताच्‍या पहिल्‍या चालकविरहित रेलगाडीचे उद्घाटन झाले?

(A) दिल्ली√√

(B) बंगळुरू

(C) कोलकाता

(D) चेन्नई

 

प्रश्न२८) कोणती व्यक्ती ‘सुत्रनिवेदनाची सूत्रा – एक अणभव’ हे शीर्षक असलेल्या पुस्तकाचे लेखक आहे?

(A) ए. कृष्ण राव

(B) डॉ. रूपा च्यारी√√

(C) श्रीपाद नाईक

(D) यापैकी नाही

 

प्रश्न२९) कोणत्या शहरात थोबल बहुउद्देशीय प्रकल्प आहे?

(A) कोहिमा

(B) दिसपूर

(C) इम्फाळ√√

(D) आगरतळा

प्रश्न३०) कोणती कंपनी घन-इंधनावर चालणाऱ्या रॉकेट इंजिनची यशस्वी चाचणी घेणारी पहिली भारतीय कंपनी ठरली?

(A) कोलिन्स एरोस्पेस

(B) एनआरसी एरोस्पेस इंडिया प्रायव्हेट लिमिटेड

(C) स्कायरूट एरोस्पेस√√

(D) स्कंद एरोस्पेस प्रायव्हेट लिमिटेड

❇️ General Science 45 Important Questions❇️

1. टिटनेस से शरीर का तंत्रिका तंत्र प्रभावित होता है।

2. स्वस्थ मनुष्य के शरीर में रक्त का औसत 5 – 6 लीटर होता है।

3. मनुष्य के रक्त का शुद्धिकरण किडनी में होता है।

4. मानव शरीर की सबसे छोटी ग्रंथि पिट्यूटरी मस्तिष्क में होती है।

5. मानव शरीर की सबसे बड़ी ग्रंथि यकृत होती है।

6. इन्सुलिन की खोज बैटिंग एवं वेस्ट ने की थी।

7. वस्तु का प्रतिबिंब आँखों के रेटिना में बनता है।

8. नेत्रदान में आँख के कार्निया को दान किया जाता है।

9. सोयाबीन में सर्वाधिक प्रोटीन ( 42% ) पाया जाता है।

10. जल में घुलनशील विटामिन B एवं C है।

11. विटामिन सी C खट्टे फलों में पाया जाता है।

12. विटामिन सी की रासायनिक नाम ‘स्कर्वीक एसिड’ है।13. जीव विज्ञान के जनक अरस्तू को कहा जाता है।

14. जीव विज्ञान शब्द का सर्वप्रथम प्रयोग लैमार्क एवं ट्रेविरेनस ने किया था।

15. वनस्पति विज्ञान के जनक थियोफ्रस्ट्स को कहा जाता है।

16. आधुनिक वर्गीकी ( Modern taxonomy ) के पिता लीनियस को कहा जाता है।

17. एडवर्ड जेनर ने चेचक के टीका की खोज की थी।

18. आम का वनस्पतिक नाम मेनजीफेरा इंडिका है।

19. कार्बन डाई आक्साइड गैस ग्रीन हाउस प्रभाव में सबसे ज्यादा योगदान करती है।

20. त्वचा का कैंसर सूर्य की पराबैंगनी किरणों से होता है।.

21. रेबीज के टीके की खोज एलेक्जैंडर फलेमिंग ने की थी।

22. विद्युत बल्ब के अंदर आर्गन गैस भरी होती है।

23. नाइट्रस आक्साइड को हंसाने वालीगैस कहा जाता है। इसकी खोज प्रीस्टले ने की थी।

24. सर्वप्रथम ‘आर्वत सारणी ‘ का निर्माण रशियन वैज्ञानिक मेंडलीफ ने किया था।

25. आधुनिक आर्वत सारणी के नियम मोसले द्वारा प्रतिपादित किया गया है।

26. विद्युत धारा को ऐम्पियर में मापा जाता है।

27. डायनेमो उपकरण द्वारा यांत्रिक ऊर्जा को विद्युत ऊर्जा में रूपांतरित किया जाता है।.

28. मोमबत्ती रासायनिक ऊर्जा को प्रकाश एवं ऊष्मा ऊर्जा में रूपांतरित करती है।

29. प्रकाश वर्ष दूरी मापने की इकाई है। दूरी मापने की सबसे बड़ी इकाई पारसेक है।

30. साधारण नमक ( सोडियम क्लोराइड NaCl ) खाने एवं आचार के परिरक्षण में उपयोग होता है।

31. हीरा एवं ग्रेफाइट कार्बन के अपरूप है।

32. हीरा विद्युत का कुचालक होता है तथा ग्रेफाइट विद्युत का सुचालक होता है।

33. एल. पी. जी. में ब्यूटेन एवं प्रोपेन का मिश्रण होता है।

34. एल. पी. जी. की तेज गंध उसमें मिले सल्फर के यौगिक ( मिथाइल मरकॅाप्टेन ) से होती है।

35. चाँदी एवं तांबा विद्युत की सर्वश्रेष्ठ सुचालक है।

36. टाइटेनियम को रणनीतिक धातु कहा जाता है।

37. सिल्वर आयोडाइड कृत्रिम वर्षा के लिए प्रयोग किया जाता है।

38. मतदाताओं की अंगुलियों में निशान के लिए सिल्वर नाइट्रेट लगाया जाता है।

39. तड़ित चालक का आविष्कार बेंजामिन फैकलिन ने किया था।

40. शुष्क बर्फ़ ठोस कार्बन डाइ आक्साइड होता है।

41. प्लेटेनियम को सफेद स्वर्ण कहा जाता है।

42. क्लोरीन गैस फूलों का रंग उड़ा देती है।

43. बुध और शुक्र के एक भी उपग्रह नही है।

44. शनि के सर्वाधिक उपग्रह है।

45. मनुष्य का रक्त बैंक स्प्लीन या प्लीहा को कहते है।

: एका ओळीत सारांश, 05 जानेवारी 2021

★◆★ आंतरराष्ट्रीय ★◆★

या देशाच्या संसदेनी पाकिस्तान देशाच्या महिलांना उच्च शिक्षण घेण्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी ‘मलाला यूसुफजई शिष्यवृत्ती कायदा’ मंजूर केला – अमेरिका.

◆◆राष्ट्रीय◆◆

आदिवासी कामकाज मंत्रालयांच्या अंतर्गत कार्यरत _ ही संस्था ईशान्येकडील राज्यांचा विकास आणि पारंपारिक आदिवासी उत्पादनांना प्रोत्साहन देण्यासाठी यशस्वी विपणन आणि मालवाहतूक हस्तक्षेप राबविण्यासाठी ईशान्य प्रदेश विकास मंत्रालय आणि इंडिया पोस्ट सोबत सहकार्य करणार – भारतीय आदिवासी सहकारी विपणन विकास महासंघ (TRIFED).

_ येथील मुख्य टपाल कार्यालयात आदिवासी प्रदर्शन आयोजित करण्यासाठी TRIFED आणि इंडिया पोस्ट एकत्रितपणे कार्य करणार आहेत – अहमदाबाद, गुजरात.

बंदरे, जलवाहतुक व जलमार्ग मंत्रालय “सागरमाला सीप्लेन सेवा (SSPS)” याच्या संयुक्त विकासाची आणि चालनाची प्रक्रिया सुरू करीत आहे, जे _ सहीत विशेष प्रयोजन वाहन (SPV) तयार करून हाती घेतले जाणार – सागरमाला डेव्हलपमेंट कंपनी लिमिटेड (SDCL).

पहिले राज्य जिथे 2021 साली कामगार विभागात महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (मनरेगा) योजनेत 100 दिवसांपेक्षा जास्त काम करणारे 20 लक्ष कामगारांची नोंद झाली – उत्तरप्रदेश.

◆◆व्यक्ती विशेष◆◆

आठ वेळा लोकसभेचे सदस्य राहीलेले आणि राष्ट्रीय अनुसूचित जाती आयोगाचे अध्यक्ष म्हणून काम केलेले माजी केंद्रीय मंत्री, ज्यांचे 2 जानेवारी 2021 रोजी निधन झाले – बुटा सिंग.

या विद्यापीठाने मुख्य न्यायाधीश शरद अरविंद बोबडे यांना मानद डॉक्टरेट ऑफ लॉ पदवी बहाल करण्याचा निर्णय घेतला आहे – राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ.

◆◆राज्य विशेष◆◆

___ राज्यातल्या 5 जिल्ह्यांमध्ये ‘ट्रायफूड पार्क’ उभारण्यासाठी एकत्र काम करण्यासाठी TRIFED आणि अखिल भारतीय वनवासी कल्याण केंद्र यांच्यात सामंजस्य करार झाला – मध्यप्रदेश.

“तामिळ भाषा व संस्कृतीचे रक्षण” करण्याच्या उद्देशाने, या केंद्रशासित प्रदेश सरकारने एक ‘तामिळ अकादमी’ स्थापन करण्याची योजना जाहीर केली – दिल्ली.

◆◆ज्ञान-विज्ञान◆◆

प्रथम देश ज्याने ब्रिटनमध्ये तयार झालेल्या कोरोनाव्हायरस स्ट्रेनला प्रयोगशाळेत वाढविण्यात यश आले – भारत.

◆◆सामान्य ज्ञान◆◆

“राज्य धोरणाची निर्देशात्मक तत्त्वे (भाग IV) यांची व्याख्या” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 36.

“लोकांच्या हितार्थ सामाजिक सुव्यवस्था सुरक्षित करण्यासाठी राज्य” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 38.

“राज्याने ठरवलेल्या धोरणाची काही विशिष्ट तत्त्वे” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 39.

“समान न्याय आणि विनामूल्य कायदेशीर मदत” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 39 (अ).

“ग्रामपंचायतींची संघटना” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 40.

: ********************************

*_५ जानेवारी – गुरू गोविंद सिंह जयंती_*

********************************

जन्म – ५ जानेवारी १६६६ (पाटणा)
स्मृती – ७ ऑक्टोबर १७०८ (नांदेड)

आज ५ जानेवारी ! गुरू गोविंद सिंह यांची जयंती !

गुरु गोविंद सिंह यांच्या संपूर्ण जीवनातून आपल्याला प्रत्येक प्रकारचे अत्याचार आणि अन्यायाविरुद्ध लढण्याची प्रेरणा मिळते. सर्वांनाच वाटतं की आपल्या नावाचीही इतिहासात नोंद व्हावी, पण जे ऐतिहासिक पुरुष आहेत त्यांनी कधीही जमीन, धन-संपत्ती, राजसत्ता-प्राप्ती किंवा यशप्राप्तीसाठी लढाई केली नाही. गुरु गोविंद सिंह असेच एक ऐतिहासिक पुरुष होते त्यांची लढाई अन्याय, अधर्म आणि अत्याचार आणि अन्यायाविरोधात होती.

श्री गुरु गोविंद सिंह हे शीख धर्माचे दहावे गुरू होय. त्यांचा जन्म १६६६ मध्ये पाटना येथे गुजरीजी व श्री गुरु तेगबहादुरजी यांच्या गरीब कुटुंबात झाला. त्यावेळी गुरु तेगबहादुरजी बंगाल मध्ये होते. त्यांच्या म्हणण्यानुसार गुरुजी यांचे नाम गोविंद राय असे ठेवण्यात आले होते. नंतर १६९९ मध्ये बैसाखीच्या दिनी गुरु गोविंद राय हे गुरु गोविंद सिंह बनले होते. त्यांचे बालपणाचे पाच वर्ष पाटना येथेच गेले.

१६७५ मध्ये कश्मीरच्या ब्राम्हणांच्या विनंतीला मान देऊन श्री गुरु तेगबहादुरजींनी दिल्ली येथील चांदणी चौकात देहत्याग केला होता. श्री गुरु गोविंद सिंहजी ११ नोव्हेंबर १६७५ रोजी गुरु गादीवर विराजमान झाले.

धर्म व समाजाच्या संरक्षणासाठी गुरु गोविंद सिंहजी यांनी १६९९ मध्ये खालसा पंथाची स्थापना केली. खालसा पंथाच्या माध्यमातून त्यांनी जातीय भेद नष्ट करून समानता प्रस्तापित केली. शीख बांधवामध्ये आत्म-सन्मानाची भावना वाढीस लावली.

गुरु गोविंद सिंह यांना तीन पत्नी होत्या. माता जीतोजी, माता सुंदरीजी व माता साहिबकौरजी अशी त्यांची नावे होती. बाबा अजित सिंह, बाबा जुझार सिंह ही त्यांची मुले होती. ती चमकौरच्या युद्धात शौर्यमरण प्राप्त झाले होते. तर बाबा जोरावर सिंह व फतेह सिंह या लहान मुलांना सरहंदच्या नवाबने जिवंत भिंतींत पुरले होते. केसगड, फतेहगड, होलगड, आनंदगड व लोहगड हे किल्ले त्यांनी युद्धात जिंकले होते.

गुरुजी दररोज गुरूवाणीचे पठण करून आपल्या भक्तांना त्याचा सविस्तर अर्थही सांगत असत. तेव्हा त्यांचे लहान भाऊ मनी सिंहजी ते लिहीत असत. सलग पाच महिने लिहून गुरुवाणी पूर्ण झाली होती.

गुरु गोविंद सिंहजी यांनी ४२ वर्षापर्यंत शत्रूविरुद्ध सामना केला होता. ७ ऑक्टोबर १७०८ मध्ये त्यांनी महाराष्ट्रातील नांदेड येथील सचखंड मध्ये आपला देह त्यागला होता.

आजच्या घडीला युद्धात सर्वप्रथम आपल्या नैतिकतेचे अध:पतन होते, अशातच युद्धात जर विजय मिळवायचा असेल तर गुरु गोविंद सिंह यांच्या जीवनाचा अभ्यास नक्कीच करायला हवा.

: ********************************

*_५ जानेवारी – राजकारणी नेत्या ममता बॅनर्जी यांचा वाढदिवस_*

********************************

जन्म – ५ जानेवारी १९५५ (कोलकता)

राजकारणी व तुणुमुल कॉंग्रेसच्या अध्यक्षा पश्चिम बंगालच्या विद्यमान मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांचा आज वाढदिवस. ममता बॅनर्जी यांना दीदी असेही म्हणतात.

ममता बॅनर्जी यांचे बंगाली ब्राम्हण कुटुंब. मध्यम वर्गीय दाम्पत्य असलेले प्रमिलेश्वर बॅनर्जी आणि गायत्री देवी यांच्या घरात ममता यांचा जन्म झाला. त्या लहान असताना त्यांच्या वडिलांचे निधन झाले. आपल्या शालेय जीवनापासूनच त्या राजकारणाशी जोडल्या गेल्या. ७० च्या दशकात त्यांना राज्य महिला काँग्रेसच्या महासचिव बनविण्यात आले. त्यावेळी त्या कॉलेज मध्ये शिक्षण घेत होत्या.

आपल्या संपूर्ण राजकीय जीवनात ममता बॅनर्जी यांनी नेहमी साधी जीवन शैलीला प्राधान्य दिले. त्या नेहमी पारंपारिक बंगाली सूती साडी (बंगालीमध्ये “तांत”) परिधान केली. त्यांनी कधीही कोणतेही आभूषण किंवा मेकअप केला नाही. त्या अविवाहीत आहेत. त्यांच्या खांद्यावर नेहमी सूती पिशवी लटकलेली आपल्याला दिसते. ही त्यांची ओळख बनली आहे.

ममता बॅनर्जी यांनी आपली राजकीय कारकिर्द काँग्रेसपासून सुरूवात केली. १९७६ ते १९८० पर्यंत त्या महिला काँग्रेसच्या महासचिव होत्या. १९८४ च्या लोकसभा निवडणुकीत भारतातून सर्वात कमी वयाच्या खासदार म्हणून निवडून आल्या होत्या. जादवपूर मतदारसंघातून त्यांनी अनुभवी डावे नेता सोमनाथ चॅटर्जी यांना पराभूत केले. त्या युवा काँग्रेसच्या महासचिवही बनल्या होत्या. १९८९ मध्ये काँग्रेस विरोधी लाटेत त्या आपली जागा राखू शकल्या नाही. १९९१ ची निवडणूक कलकत्ता दक्षिण मतदार संघातून लढवली. आजपर्यंत त्या या जागेवरून जिंकून येत आहेत.

१९९१ मध्ये पी.व्ही. नरसिंहराव यांच्या सरकारमध्ये त्या मनुष्यबळ विकास मंत्री, युवा आणि क्रीडा तसेच महिला आणि बाल कल्याण राज्यमंत्री होत्या. १९९९ मध्ये त्यांनी भाजपच्या नेतृत्त्वाखाली एनडीए सरकार मध्ये सामील झाल्या होत्या. त्यावेळी त्यांना रेल्वे मंत्री बनविण्यात आले होते. २००२ मध्ये त्यांनी रेल्वे बजेट सादर केले. या बजेटमध्ये त्यांनी बंगालला सर्वाधिक सुविधा देऊन सिद्ध केले की त्या बंगालपेक्षा अधिक व्यापक विचार करू शकत नाही.

२००१ मध्ये तहलका प्रकरणानंतर ममता बॅनर्जी यांनी एनडीएची साथ सोडली. पण जानेवारी २००४ मध्ये पुन्हा सरकारमध्ये सामील झाल्या. २० मे २००४ मध्ये पक्षाकडून त्यांनी निवडणूक जिंकली. त्यांना कोळसा आणि खाण मंत्रालयाची जबाबदारी देण्यात आली. २० ऑक्टोबर २००५ मध्ये त्यांनी प.बंगालच्या बुद्धदेव भट्टाचार्य सरकार विरोधात औद्योगिक विकासाच्या नावावर शेतकऱ्यांच्या सुपीक जमिनी बळकावल्या प्रकरणी विरोध केला.

२००९ मधील निवडणुकांपूर्वी ममताने पुन्हा यूपीएशी नाते जोडले. या युतीला २६ जागा मिळाल्या. ममता पुन्हा केंद्रीय मंत्रिमंडळात सामील झाल्या. त्यांना दुसऱ्यांदा रेल्वेमंत्री बनविण्यात आले. २०१० महापालिका निवडणुकीत तृणमूल काँग्रेसने पुन्हा एकता कोलकता महापालिका ताब्यात घेतली. यापूर्वी केंद्र सरकारमध्ये त्या दोन वेळा रेल्वे मंत्री होत्या. रेल्वे मंत्री होणाऱ्या त्या पहिल्या महिला होत्या. त्या केंद्रात कोळसा, मानव संसाधन विकास राज्यमंत्री, युवा आणि क्रीडा, तसेच महिला आणि बालकल्याण राज्यमंत्री होत्या.

केंद्र आणि राज्यात दोन्ही ठिकाणी आपली खुंटी बळकट केल्यानंतर १८ सप्टेंबर २०१२ रोजी त्यांनी यूपीए मधून बाहेर पडण्याचा निर्णय घेतला. यानंतर नंदीग्राम हिंसक प्रदर्शन झाले. यात १४ जण ठार झाले.

१९९७ मध्ये काँग्रेसशी फारकत घेऊन त्यांनी आखिल भारतीय तृणमूल काँग्रेस (टीएमसी) पक्ष स्थापन केला आणि अध्यक्ष झाल्या. २०११ मध्ये विधानसभा निवडणुकांमध्ये त्यांनी माकप आणि डाव्या दलांच्या ३४ वर्षांच्या सरकारला उखडून फेकून दिले.

ममता बॅनर्जी या पश्चिम बंगालच्या विद्यमान मुख्यमंत्री आहेत. राज्याच्या त्या पहिल्या महिला मुख्यमंत्री आहेत.

 

 

Related Articles

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button