खबरीलालच्या बातम्या मिळवा आपल्या मोबाइल वर

Join WhatsApp
सामान्यज्ञान

स्पर्धा परीक्षेचा अभ्यास करणाऱ्या तरुणांसाठी ”खबरीलाल”चे खास ”ज्ञानाचा खजिना” सादर

एका ओळीत सारांश, 04 जानेवारी 2021

★◆★ दिनविशेष ★◆★

जागतिक ब्रेल दिन – 4 जानेवारी.

◆◆आंतरराष्ट्रीय◆◆

आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा संस्थेनी (IAEA) खुलासा केला आहे की ____ देशाने फोर्डोव इंधन समृद्धीकरण प्रकल्पात युरेनियमला ​​20 टक्क्यांपर्यंत शुद्ध करण्याची योजना आखली आहे – इराण.

◆◆राष्ट्रीय◆◆

वनस्पती-आधारित औषधे आणि अर्क काढण्यासाठी देशातला आणि आशियातला पहिला समर्पित औद्योगिक पार्क – ‘धन्वंतरी हर्बल पार्क’ (मोहना, इंदूर जिल्हा, मध्यप्रदेश).

16 ते 24 जानेवारी या कालावधीत होणाऱ्या 51व्या भारत आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव (IFFI) याचे आयोजन स्थळ – गोवा.

450 किलोमीटर लांबीची कोची- मंगळुरू नैसर्गिक वायू पाइपलाइन तयार करणारी कंपनी – GAIL (इंडिया) लिमिटेड.

‘पोलीस सेवा K9s’ (PSKs) अर्थात ‘पोलीस कुत्रे’ या विषयावरील देशातले पहिले प्रकाशन – “नॅशनल पोलीस K-9 जर्नल”.

नवी दिल्लीच्या वैज्ञानिक व औद्योगिक संशोधन-राष्ट्रीय भौतिक प्रयोगशाळा (CSIR-NPL) यांच्यावतीने 4 जानेवारी 2021 रोजी आयोजित करण्यात येणाऱ्या राष्ट्रीय मापन शास्त्र परिषदेचा विषय – ‘मेट्रोलॉजी फॉर द इन्क्लूसिव ग्रोथ ऑफ द नेशन’.

नवे ‘नॅशनल अटॉमिक टाइमस्केल’ ____ एवढ्या अचूकतेसह भारतीय मानक वेळ निर्माण करते – 2.8 नॅनो सेकंद.

नवीन _ आंतरराष्ट्रीय स्तराच्या मानाने गुणवत्ता आश्वासनासाठी प्रयोगशाळांच्या चाचणी आणि मानकीकरणला मदत करते – ‘भारतीय निर्देशक द्रव्य’.

नवीन _ हे परिवेशी वात आणि औद्योगिक उत्सर्जन अधीक्षण उपकरणे  यांच्या प्रमाणन प्रक्रियेत आत्मनिर्भरतेमध्ये मदत करणार – ‘राष्ट्रीय पर्यावरणी मानक प्रयोगशाळा’.

ड्रग्स कंट्रोलर जनरल ऑफ इंडियाने (DGCI) आणीबाणी परिस्थितीत प्रतिबंधित वापरासाठी भारत बायोटेकची __ ही स्वदेशी कोविड लस आणि ऑक्सफोर्ड-अ‍ॅस्ट्रॅजेनेकाच्या ‘कोविशिल्ड’ लसीला परवानगी दिली – ‘कोवॅक्सिन’.

◆◆व्यक्ती विशेष◆◆

फेडरल बँकेच्या संचालक मंडळावर कार्यकारी संचालक पदी पुनर्नियुक्ती झालेली व्यक्ती – आशुतोष खजुरिया.

◆◆राज्य विशेष◆◆

_ येथे गुजरातची पहिली ‘स्कीन बँक’ स्थापन करण्यासाठी शासकीय रुग्णालय आणि रोटरी क्लब यांच्यात सामंजस्य करार झाला – शासकीय रुग्णालय परिसर, अहमदाबाद.

हे राज्य सरकार राज्यभर ‘रयथू भरोसा केंद्र’ योजनेच्या अंतर्गत कृषी विपणन व अन्नप्रक्रियाचा समावेश असलेली बहुउद्देशीय सुविधा केंद्रे स्थापन करणार – आंध्रप्रदेश.

◆◆ज्ञान-विज्ञान◆◆

अंतराळातला कचरा कमी करण्यासाठी लाकडी उपग्रह विकसित करून 2023 सालापर्यंत ते अंतराळात पाठविण्याची योजना आखणारा देश – जपान (क्योटो विद्यापीठ आणि सुमितोमो कंपनी).

◆◆सामान्य ज्ञान◆◆

भारतात विशेष ‘पोलीस K9’ कक्षाची स्थापना – नोव्हेंबर 2019.

“अल्पसंख्याकांच्या हिताचे संरक्षण” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 29.

“शैक्षणिक संस्था स्थापन व प्रशासन करण्याचा अल्पसंख्यांकांचा हक्क” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 30.

“मूलभूत हक्कांच्या अंमलबजावणीसाठी उपाययोजना” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 32.

“दलांना प्रदान केलेले अधिकार सुधारित करण्यासाठी संसदेचे अधिकार” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 33.

“मार्शल कायदा एखाद्या क्षेत्रात लागू होताना मिळालेल्या हक्कांवर निर्बंध” यासंबंधी संविधानिक तरतूद – कलम 34.

: *_???? आज ????_*

*_लुई ब्रेल_*

*_दृष्टिहीनांसाठी ‘ब्रेल लिपी’ तयार करणारा_*

*_जन्म – ४ जानेवारी १८०९_*

*_आंतरराष्ट्रीय ब्रेल दिन_*
*******************

_लुई ब्रेल (४ जानेवारी १८०९ – जानेवारी ६ १८५२) हे फ्रेंच शास्त्रज्ञ,_

_लेखक, शिक्षक होते. यांनी अंध व्यक्तींसाठी बोटांच्या सहय्याने वाचनाची पद्धत / लिपी विकसीत केली. लुई ब्रेल यांचा जन्म फ्रान्सच्या कुपव्रे नामक एका खेड्यात, गरीब आणि कष्टकरी कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील सायमन-रेने ब्रेल हे एक जिनगर (घोड्याचे खोगीर, इ. कातडी माल तयार करणारे कारागीर) होते. तर आई मोनीक बॅरन ही एका शेतकर्‍याची मुलगी होती. दोन बहिणी आणि एका भावाच्या पाठीवर जन्मलेला लुई सगळ्यांचा लाडका होता. लुईच्या वडिलांची स्वतःची कार्यशाळा होती आणि ते दिवसभर आपल्या कार्यशाळेत कार्यमग्न असत._

_लहानपणापासून लुई स्वावलंबी होता. त्याला पालकांकडून नेहमी प्रोत्साहन मिळत असे. स्पर्श आणि वासाच्या सहाय्याने छोटा लुई अनेक वस्तु सहज ओळखत असे आणि स्वतःची कामे स्वतःच करीत असे. १८१६ च्या सुमारास लुईच्या गावात ऍबे जाक पॅलुय नामक एक पाद्री आले. त्यांच्या मदतीने लुईचे शिक्षण सुरू झाले. सुरूवातीला त्यांनी लुईला वासाच्या आणि स्पर्शाच्या सहाय्याने वस्तु परिचय करून दिला, तसेच संगीत आणि बायबलचे शिक्षणही सुरू झाले. पुढे सुमारे एक वर्षाने लुईला त्याच्या गावातीलच सामान्य मुलांच्या शाळेत पाठविण्यात आले. अभ्यासात लुई हुशार होता, केवळ श्रवणाच्या जोरावर त्याने केलेली प्रगती पाहून अनेकांना आश्चर्य वाटे. या शाळेत लुई दोन वर्षे शिकला आणि त्यामुळे लुईला अनेक विषयात आवड निर्माण झाली._

_पुढे पाद्री पॅलुय यांनी अनेक प्रयत्न करून पॅरीस येथील अंध मुलांच्या शाळेत (इन्स्टिट्युशन रोयाल्स देस जून्स ऍव्युग्लेस) लुईला प्रवेश मिळवून दिला. अंध मुलांसाठीच्या या जगातील पहिल्या शाळेत प्रवेश घेणारा लुई सगळ्यात लहान वयाचा विद्यार्थी होता. इतिहास, भूगोल, गणित, फ्रेंच, ग्रीक, संगीत असे अनेक विषय लुई या शाळेत सहजपणे शिकला, त्याने अनेक बक्षिसेही मिळविली. सहा वर्षात लुईने शाळेतील अभ्यासक्रम पूर्ण केला आणि तो त्याच शाळेत स्वयंसेवक, शिक्षक म्हणून काम करू लागला._
*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~*
*_सृष्टी विज्ञानगाथा विज्ञान आणी दिनविशेष मधून_*
*~~~~~~~~~~~~~~~~~~*

???? *राज्यात दहावी-बारावीच्या परीक्षा केंव्हा होतील? शिक्षणमंत्र्यांनी सांगितली तारीख – विद्यार्थी आणि पालकांसाठी महत्वाची माहिती*

???? आपण आज सकाळी संशिप्त अपडेट मध्ये घेतल्याला माहिती प्रमाणे, ६९% पालकांनी शाळा एप्रिल २०२१ नंतर सुरू व्हाव्यात असे म्हटले आहे

???? तर काल राज्याच्या शालेय शिक्षण मंत्री वर्षा गायकवाड यांनी – दहावी बारावीच्या परीक्षांबाबत सुद्धा खूप महत्वाची माहिती दिली आहे

????‍♂️ *काय म्हणाल्या शिक्षण मंत्री ?*

???? वर्षा गायकवाड यांनी स्टेट बोर्डाच्या परीक्षांबाबत सांगितले , कि यंदा दहावीच्या परीक्षा 1 मेनंतर आणि 12 वीच्या परीक्षा 15 एप्रिलनंतर अपेक्षित आहे

???? तर ५ वी ते ८ वीपर्यंत च्या माध्यमिक शाळा , ह्या पुढील परिस्थितीचा विचार करून सुरु होतील – दरम्यान सध्या नव्या स्टेंटची भीती आहे

???? रूग्ण संख्या वाढते की कमी होते, याचा अंदाज घेऊनच इतर शालेय वर्ग सुरू कारण्याबात निर्णय होईल – असेही शिक्षणमंत्री वर्षा गायकवाड यांनी सांगितलं आहे

???? *राज्याच्या शिक्षणमंत्र्यांनी* – दिलेली माहिती प्रत्येक विद्यार्थी आणि त्यांच्या पालकांसाठी खूप महत्वाची आहे , आपण इतरांना सुद्धा शेअर करा

 

❇️ पंचवर्षीय योजनाओं में प्राथमिकता के प्रमुख क्षेत्र

✅ 1 पंचवर्षीय योजना (1951-56) – कृषि की प्राथमिकता।

✅ 2 पंचवर्षीय योजना (1956-61) – उद्योग क्षेत्र की प्राथमिकता।

✅ 3 पंचवर्षीय योजना (1961-66) – कृषि और उद्योग।

✅ 4 पंचवर्षीय योजना (1969-74) – न्याय के साथ गरीबी के विकास को हटाया।

✅ 5 वीं पंचवर्षीय योजना (1974-79) – गरीबी और आत्म निर्भरता को हटाया।

✅ 6 पंचवर्षीय योजना (1980-85) – पाँचवीं योजना के रूप में ही जोर दिया।

✅ 7 वीं पंचवर्षीय योजना (1985-90) – फूड प्रोडक्शन, रोजगार, उत्पादकता

✅ 8 वीं पंचवर्षीय योजना (1992-97) – रोजगार सृजन, जनसंख्या का नियंत्रण।

✅ 9 वीं पंचवर्षीय योजना (1997-02) -7 प्रतिशत की विकास दर.

✅ 10 वीं पंचवर्षीय योजना (2002-07) – स्व रोजगार और संसाधनों का विकास।

✅ 11 वीं पंचवर्षीय योजना (2007-12) – व्यापक और तेजी से विकास।

✅ 12 वीं पंचवर्षीय योजना (2012-17) -स्वास्थ्य, शिक्षा और स्वच्छता (समग्र विकास) का सुधार।

❇️computer 500 महत्वपूर्ण प्रश्नोत्तर part #2❇️

11. 1 मेगाबाइट (MB) कितने बाइट के बराबर होते है ?
Ans. 1024 KB

12. 1 गीगाबाइट (GB) कितने बाइट के बराबर होते है ?
Ans. 1024 MB

13. कम्प्यूटरों में प्रयुक्त आई. सी. चिप बनते हैं ?
Ans.सिलिकॉन से

14. इन्टरनेट के पते में पद HTTP का सही विस्तृत रूप है ?
Ans. hyper text transfer protocol

15. किसी कंप्यूटर के प्रोग्राम में बच्चों द्वारा प्रयुक्त भाषा प्रायः कौन-सी होती है ?
Ans. Logo

16. एक सुवाह्य, निजी कंप्यूटर जो आपकी गोद में रखने लायक छोटा-सा होता है, क्या कहलाता है ?
Ans. नोटबुक कंप्यूटर

17. कोडांतरक एक प्रोग्राम है, वह किस प्रोग्राम का रूपान्तरण है ?
Ans. कोडांतरण से मशीन तक

18. मल्टी प्रोसेसिंग (Multi Processing) होती है ?
Ans. एक से अधिक प्रोसेसर द्वारा

19. ऑप्टिकल मेमोरी है ?
Ans. सी डी–रोम

20. कंप्यूटर के जनक के रूप में जाना जाता है?
Ans. चार्ल्स बेवेज

मुगल काल से सम्बन्धित महत्वपूर्ण प्रश्नोत्तर part#7

Q61. किस मुगल शासक ने अपने शांतिपूर्ण व्यक्तित्व और धैर्य के लिए इन्सान-ए-कामिल (परफेक्ट मैन) का खिताब अर्जित किया ?
Ans. हुमायूं.

Q62 बाबर की मृत्यु कहाँ हुई थी?
Ans. आगरा

Q63 किस मुगल सम्राट ने तम्बाकू के उपयोग को प्रतिबंधित किया था?
Ans. जहांगीर

Q64 अकबर के दरबार में प्रसिद्ध संगीतकार तानसेन का मूल नाम था?
Ans. रामतनु पांडे

Q65 कौन सा मुगल सम्राट अनपढ़ था?
Ans. अकबर

Q66 चित्रकला किसके शासन के दौरान अपने उच्चतम स्तर पर पहुंच गई?
Ans. जहांगीर

Q67 किसकी अनुमति से अंग्रेजों ने सूरत में अपना पहला कारखाना स्थापित किया?
Ans. जहांगीर

Q68 शाहजहाँ ने दक्कन में मुगल प्रांतों के गवर्नर के रूप में किसे नियुक्त किया था?
Ans. औरंगजेब

Q69 किस मुगल सम्राट ने आलमगीर की उपाधि धारण की?
Ans. औरंगजेब

Q70 कौन ताजमहल को “अनंत काल के गाल पर एक आंसू” के रूप में वर्णित करता है?
Ans. रविंद्रनाथ टैगोर

► कंकाल तंत्र (Skeleton System) : कंकाल तंत्र (Skeleton System) के अध्यन को – Osteology (ओस्टियोलॉजी) कहते है |

• Skeleton System हमारे शरीर के भीतरी अंगो जैसे हृदय, spinal cord, Liver की रक्षा करता है |

मानव शरीर का ढांचा हड्डियों (Bones) का बना होता है, हड्डियों के उपर मांसपेशिया (Muscles) होती है इसी के कारन हम हड्डियों को हिला डुला सकते है |

• हमारे शरीर मे कुल कितनी मांसपेशियाँ = 656

► V imp Points :

1) हड्डियों को मांसपेशियों से Connect करने वाला Tissue (ऊतक) – टेंडन

2) हड्डियों को हड्डियों से Connect करने वाला Tissue – लिगामेन्ट 

♦ Mammals मेमल्स – बकरी ,बन्दर , शेर, हाथी मनुष्य. ऐंफ़ीबिया |

♦ Endo-Skeleton System 2 भागो से मिलकर बना होता है – Bone (अस्थि), Cartilage (उपास्थि) |

► Bone : एक प्रकार का Connective Tissue (संयोजी ऊतक) होता है |

• शरीर को Protection और Movements प्रदान करती है |

• RBC और WBC के Formation करने का काम करती है |

• Bone अपने अंदर मिनरल्स को Store करके रखती है |

• इसमें उपस्थित Cells – ऑस्टियोसाइट कहलाती है जिसे Mature Bone Cells भी कहते है |

► Cartilage : एक प्रकार का Connective Tissue (संयोजी ऊतक) होता है |

• हड्डियों की तरह कठोर नहीं होता है थोड़ा soft होता है ,इसे आसानी से तोडा जा सकता है |

 Cartilage में उपस्थित जीवित Cells को Chondriocyte (क्रोन्ड्रियोसाइट) कहते है |

 Matrix के बीच बीच में खली जगह होती है जिस में छोटी छोटी थेलिया पाई जाती है जिन्हे कहते है लेकुनी ये जीवित Cells इन्ही में पाई जाती है |

• यह हड्डियों के Joints पर पाया जाता है जैसे elbows, knees .

► Note : मानव शरीर की सबसे छोटी हड्डी ” स्टेप्स ” कान में ही पायी जाती है |

► v.Imp Points –

♦ महारंध्र (Foramen Magnum) : मनुष्य की खोपड़ी के नीचे की और एक छिद्र होता है जिसे Spinal Cord Pass होती है उसे ही महारंध्र कहते है |

♦ मानव मस्तिष्क का औसत वजन होता है लगभग  = 1.36 kg

♦ ओडोंटोलोजी : दांतों की बीमारियों और संरचना के अध्यन को कहते है |

✅करेंट अफेयर्स साप्ताहिक एक पंक्ति: Part 2 • आईसीसी ने जिस भारतीय क्रिकेटर को दशक का सर्वश्रेष्ठ वनडे प्लेयर चुना है- विराट कोहली

 • आईसीसी ने जिस पूर्व भारतीय कप्तान को दशक के ICC स्पिरिट ऑफ द क्रिकेट अवार्ड से सम्मानित किया है- महेंद्र सिंह धोनी

 • जिस फुटबॉलर को दशक के सर्वश्रेष्ठ फुटबॉलर के अवार्ड से सम्मानित किया गया है- क्रिस्टियानो रोनाल्डो

 • हाल ही में जिस प्रख्यात नृत्य इतिहासकार और आलोचक का 87 वर्ष की आयु में निधन हो गया- सुनील कोठारी

 • संयुक्त राज्य अमेरिका ने जिस साल के अंत तक चंद्रमा पर पहला परमाणु रिएक्टर स्थापित करने की योजना तैयार की है- 2026

 • जिस राज्य में भारत की पहली लिथियम रिफाइनरी स्थापित की जाएगी- गुजरात

 • सुशासन दिवस भारत में जब मनाया जाता है- 25 दिसंबर

 • जिस राज्य सरकार ने ‘लव जिहाद’ के खिलाफ सख्त कानून बनाने के लिए ‘धर्म स्वातंत्र्य विधेयक-2020’ को मंजूरी दे दी- मध्य प्रदेश

 • पद्मश्री से सम्मानित जिस नृत्य इतिहासकार का दिल्ली के एक अस्पताल में कार्डियक अरेस्ट के कारण निधन हो गया- सुनील कोठारी

 • हाल ही में जिस देश में आपराधिक मामलों के मद्देनजर निर्धारित आयु वर्ग में बदलाव किया गया है- चीन

 • हाल ही में जिस राज्य के स्कूल पाठ्यक्रम में सिख गुरुओं का इतिहास शामिल किया जायेगा- उत्तर प्रदेश

 • भारतीय नौसेना ने जिस देश की नौसेना के बीच समुद्री सहयोग और संपर्क को बढ़ावा देने के प्रयासों के तहत दक्षिण चीन सागर में ‘पैसेज’ अभ्यास किया- वियतनाम

 • केंद्र सरकार ने ड्राइविंग लाइसेंस, वाहन पंजीकरण और फिटनेस प्रमाणपत्र जैसे महत्वपूर्ण दस्तावेजों की वैधता को जब तक के लिए बढ़ा दिया है- 31 मार्च 2021 तक

 • प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हाल ही में जम्मू-कश्मीर में जिस स्वास्थ्य बीमा योजना का शुभारम्भ किया- सेहत स्वास्थ्य बीमा योजना

 • हाल ही में जिस राज्य सरकार ने विश्व के सबसे बड़े हॉकी स्टेडियम बनाने की घोषणा की है- ओडिशा

Related Articles

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button